BİREYSEL EMEKLİLİK

Bireysel Emeklilik, sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını amaçlayan bireysel emeklilik sistemine otomatik katılım, cayma hakkı olmak üzere çalışanların işverenleri tarafından bir emeklilik planına dahil edilmeleri esasıdır.

Ülkemizde bireysel emeklilik sistemine otomatik katılım, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa 6740 sayılı Kanunla eklenen Ek 2’nci maddenin 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe girmesi ile başlayacaktır.

4632 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesi kapsamına 01.01.2017 tarihinden itibaren, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasına göre istihdam edilecek 45 yaşını doldurmamış çalışanlar ile mevcut çalışanlardan 45 yaşını doldurmamış olanlar dahil edilmiştir.

Bu kapsamda, hem kamu kesimi hem de özel sektör işverenleri tarafından yerine getirilmesi gereken birtakım yükümlülükler bulunmaktadır. Söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmesi işverenin sorumluluğunda olup, 4632 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesi uyarınca yükümlülüklerini ifa etmeyen işverenlere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından idari para cezası uygulanacaktır.

Buna göre; işverenler öncelikle, otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş bir veya birden fazla emeklilik şirketiyle anlaşmak, merkez ve/veya taşra birimleri adına emeklilik sözleşmesi imzalanmasına ilişkin olarak yetkili yöneticilerini belirlemek, kapsamda yer alan çalışanlarına emeklilik planı sunmak ve çalışanın ücretinden keseceği katkı payını emeklilik şirketine aktarmak zorundadır. İşveren, söz konusu katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın birikiminde oluşan parasal kaybından sorumlu olacaktır.

1.1.2017 tarihinden itibaren 1000 ve üzeri çalışanı bulunan özel sektör zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemine dahil olacaktır. Memurlar (genel ve özel bütçeli idareler) ve 250-1000 çalışanı bulunan özel sektör ise 1.04.2017 de sisteme dahil olacaktır. 100-249 arası çalışanı bulunan özel sektör 1.07.2017 de, mahalli idareler ve KİT ‘ler ise 1.1.2018 den itibaren sisteme dahil olacaktır.5-9 çalışanı olanlarda 1.1.2019 ‘dan itibaren sisteme girebilecektir.

Sisteme Türk vatandaşı olan veya 29.05.2009 tarihli 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun 28.maddesi kapsamında olup 45 yaşını doldurmamış olanlardan 31.05.2016 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4.maddesinin 1.fıkrasının a ve c bentlerine göre çalışmaya başlayanlar dahil oluyor. Her ne kadar zorunlu Bireysel Emeklilik sistemi olsa da sistemde cayma hakkı olduğu için her zaman sistemden çıkma hakkınız var. Çalışan sisteme dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihten itibaren iki ay içinde sözleşmeden her zaman için vazgeçebilir. Bu durumda alınan katkı payları varsa hesabında yatırım gelirleri 10 gün içinde çalışana iade edilir.

Çalışanın işyerinin değişmesi halinde yeni işyerinde emeklilik planı varsa çalışanın birikimi bu işyerindeki sözleşmeye aktarılır.Çalışanın yeni işyerinde emeklilik planı yoksa, çalışan isterse sözleşmeye devam eder, ara verir veya sonlandırır. Çalışan bu yöndeki talebini işyeri değişikliğinden itibaren bir ay içinde şirkete bildirmek zorundadır. Çalışanın katkı payı 5510 sayılı Kanunun 80.maddesi çerçevesinde belirlenen prime esas kazancın %3 ‘üne karşılık gelen tutardır.

Sisteme dahil olan kişi en az 10 yıl sistemde kalmak kaydıyla 56 yaşını doldurduğunda emekliliğe hak kazanıyor.